Παπασταύρου, στον πίνακα!

 

Καρδιοχτυπούσε η Λίζα Παπασταύρου μην τύχει και χρειαστεί να εξεταστεί στην Οδύσσεια, αλλά εγώ ποτέ δεν κατάλαβα: το πρόβλημά της ήταν αυτό το απλό, ευχάριστο παραμυθάκι, η ιστοριούλα που σκαρφίστηκε ο Όμηρος, για να μας αφηγηθεί τις περιπέτειες του Οδυσσέα; Δηλαδή με τις βιολογίες, τα μαθηματικά, τις φυσικοχημείες, όλα ήταν ΟΚ; Ή εγώ δεν θυμάμαι καλά, μια που δεν έχω εντρυφήσει και ιδιαίτερα στις ελληνικές ταινίες των 60's;

 Γιατί εμένα η αγωνία μου, μαθήτρια ούσα, κάθε μέρα στο θρανίο ήταν μην τυχόν χρειαστεί να εξηγήσω τα ανεξήγητα - ανεξήγητα για μένα, βεβαίως, ουδόλως όμως ανεξήγητα για άλλα μυαλά που είχαν βαλθεί να λύσουν τα μυστήρια της φύσης κάνοντας τη δική μου -μαθητική- ζωή δύσκολη. Βιβλία γεμάτα με αριθμούς και περίεργα σύμβολα, πυθαγόρεια θεωρήματα, κάτι νόμους του Νεύτωνα, εξισώσεις, αγνώστους x, ορολογίες που θύμιζαν ΝΑΣΑ, και εμένα ο τρόμος  μου να μεγαλώνει, ειδικά όταν άρχισα να συνειδητοποιώ ότι ο εφιάλτης πολλαπλασιαζόταν με τα χρόνια, σαν τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας (η μυθολογία, αντιθέτως, το φόρτε μου, όπως καταλάβατε): τα "απλά" μαθηματικά διαιρέθηκαν σε άλγεβρα και γεωμετρία, η χημεία ήταν και οργανική και ανόργανη, και δεν συμμαζεύεται. 

Κι εγώ με το αφελές εφηβικό μου μυαλουδάκι, που αγαπούσε τα αρχαία και τα νέα, τη γλώσσα, τη λογοτεχνία, έλεγα: χρήσιμοι οι αριθμοί και οι χημικές ενώσεις και οι εξισώσεις και οι φυσικοί νόμοι, αλλά για τους "επιστήμονες", τους "ειδικούς". Εμένα σε τι θα μου χρειαστεί να ξέρω ότι Η2Ο μας κάνουν το νερό ή τι μας δίνει η ένωση CaCO3; (που μη με ρωτήσετε τι σημαίνει, κάτι με τον άνθρακα νομίζω.) Ενώ η ποίηση, η λογοτεχνία, η γλώσσα, εεεε; είναι για όλους. Υμνούν τον άνθρωπο, τη ζωή, τον έρωτα, ασχολούνται με τα "υψηλά", τα "πνευματώδη", όχι με την ύλη, το πεζό, το απτό.

Και πάρτα τώρα, αγαπητή μου, που η χημεία σε καταδιώκει! Όχι, δεν παντρεύτηκα χημικό ούτε η ζωή που είναι πόρνη (sic) μου έστειλε μια σειρά από επιλογές που τελικά με έφεραν στα αμφιθέατρα του Χημικού. Συνειδητοποίησα, απλώς, -πλην του ότι ο υλικός μας κόσμος είναι όλος μαθηματικά- ότι η χημεία κάνει πολύ κουμάντο στη ζωή μας, και μάλιστα σε πεδία διόλου "επιστημονικά", "απτά" ή "πεζά".

Οι επιστήμονες λένε (κι εγώ τους εμπιστεύομαι τους επιστήμονες, είναι σοβαροί άνθρωποι) ότι ο έρωτας δεν είναι συναίσθημα, είναι μια χημική διεργασία του εγκεφάλου. Άρα, λέω εγώ, δεν εδράζει στην καρδιά αλλά στον εγκέφαλο. Πράγμα που δεν μου φαίνεται διόλου περίεργο, ούτε το θέμα του εγκεφάλου ούτε της χημικής διεργασίας. Διότι πιο πειστικά εξηγούνται όλα τα κουλά ψυχοσωματικά που παθαίνουμε όταν ερωτευόμαστε, αν τα αποδώσουμε σε χημικά ταρατατζούμ του εγκεφάλου, παρά σε συναισθηματικά καρδιοχτύπια. Φανταστείτε δηλαδή μέσα σε έναν ανθρώπινο εγκέφαλο τους διάφορους νευρώνες τη στιγμή που ερωτεύεται: κάπως σαν καλώδια γυμνά που ενώνονται και βραχυκυκλώνονται βγάζοντας σπίθες μου κάνουν ή σαν πίδακες χημικών ουσιών που εκρήγνυνται και ανακατεμένες όλες μαζί φτιάχνουν το θανατηφόρο κοκτέιλ...

Και όσο κι αν διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους οι αθεράπευτα ρομαντικοί και λένε ότι ο έρωτας είναι συναίσθημα -ή, κατ' εμέ, καταλήγει να γίνει και συναίσθημα-, δεν νομίζω ότι αρνείται κανείς ότι η χημεία έχει τον πρώτο λόγο σε κάθε μας γνωριμία και δη ερωτική. Την ίδια αυτή λέξη χρησιμοποιούμε, για να ορίσουμε αυτό το "κάτι" που λέγεται έλξη, ταίριασμα, επικοινωνία, χημεία βρε αδερφέ! - ακόμη κι αν δεν εξηγείται με νόμους όπως το επιστημονικό αδερφάκι της. Αν δεν προηγηθεί αυτή, κομματάκι χλωμό να καταλήξουμε σε έρωτα.

Έχοντας όλα αυτά υπόψη και αφού έχω καταλάβει πια ότι το σύμπαν παίρνει την εκδίκησή του από μένα, που τόσο αμφισβητούσα τη χρησιμότητα της χημείας και τώρα όλο γι' αυτή μιλάω και όλο αυτήν αναζητώ, μου καρφώθηκε και μια αμφιβολία: τελικά, η Πηνελόπη περίμενε πιστή τον Οδυσσέα στην Ιθάκη επειδή ήταν κοπέλα καλής οικογενείας και τον αγαπούσε αποκλειστικώς ή, απλώς, δεν ταίριαξε η χημεία της με κανέναν από τους μνηστήρες;